Slide background

Rezerwat "Krokusów" w Górzyńcu

Ponad tysiąc sztuk kwitnących krokusów znajduje się w ścisłym rezerwacie położonym w Górzyńcu w Górach Izerskich na północnym zboczu Grzbietu Wysokiego, na wysokości ok. 630-640 m n.p.m.. Rezerwat o powierzchni 3,9 ha położony jest przy Kopalnianej Drodze na północ od Zakrętu Śmierci. Znajduje się już na terenie gminy Stara Kamienica w powiecie jeleniogórskim. Poniżej rezerwatu pomiędzy Grzbietem Wysokim, a Grzbietem Kamienickim, w kierunku Górzyńca.
Stanowisko krokusa było znane już od 1811 r. i do 1945 r. był pomnikiem przyrody. Rezerwat krokusów utworzono w 1962 r. obejmując ochroną stanowisko szafranu spiskiego (nazywanego potocznie krokusem). Roślina ta należy do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Odznacza się kwiatami o lilowej barwie, długości ok. 3,5 cm, a wraz z rurką do ok. 12 cm, równowąsko-lancetowatymi liśćmi z białym podłużnym paskiem. Jest geofitem, jego organem przetrwalnym są bulwocebule, kwitnie w marcu i kwietniu. Występuje w Polsce rzadko, jedyne w Sudetach. Wraz z krokusem objęto ochroną inne rzadkie i chronione gatunki roślin grądowych jak m. in.: przypłaszczka pospolita (Hepatica nabilis), kokoryczka wielkokwiatowa (Polygonatum multiflorum), jaskier kosmaty (Romunculus lanuginosus), pierwiosnka wyniosła (Primula elatior). Izerskie krokusy należą do gatunku Crocus vernus Wulf i wykazują cechy charakterystyczne dla odmiany Heuffelianus Herb - o czym pisali już floryści niemieccy - Fiek (1881) i Schube (1903). Nawet jeśli założymy, iż jest to gatunek zawleczony, to przyjąć należy, że rozwija się on na tym stanowisku co najmniej 200 lat. W tym czasie przeszedł pełną aklimatyzację i mimo oporu środowiska stanowi trwały element flory naturalnych łąk górskich.
W 1999 roku wielkość populacji liczyła 1350 okazów kwitnących. Rezerwat najlepiej odwiedzać na początku kwietnia - w tym czasie można się spotkać z największą ilością kwitnących okazów.